Twaalfduizend slachtoffers

In Rotterdam woonden voor de Tweede Wereldoorlog zo’n twaalfduizend joden. Ongeveer zevenhonderdenvijftig mensen overleefden door onder te duiken; plusminus duizend joden keerden terug uit de kampen De overigen verdwenen gewoon…

Dat gebeurde via Loods 24, de verzamelplaats op het terrein van de voormalige Gemeentelijke Handelsinrichtingen aan de Stieltjesstraat.

Loods 24 was ook het meldpunt voor joden van de Zuid-Hollandse eilanden. Naar schatting tweeduizend mensen kregen daar eveneens opdracht zich te vervoegen in Loods 24. Meer dan twaalfduizend mensen uit Rotterdam en omgeving werden dus in de oorlog vermoord door de Duitse bezetter. Omdat ze joden waren…

Bij het bombardement in mei 1940 verloren veel Rotterdamse joden hun huis. Want een groot aantal -en zeker de armsten- woonde in het hartje van het oude Rotterdam: Helmersstraat en Ammanstraat. En dit buurtje werd met de grond gelijk gemaakt tijdens het bombardement en de daaropvolgende brand.

De Duitsers begonnen hun deportaties op 30 juli 1942. Tweeduizend joden kregen enkele dagen daarvoor een oproep zich te melden voor “onder politietoezichtstaande werkverruiming in Duitschland.”

Het adres: Loods 24 aan de Entrepotstraat.

Elfhonderdentwintig mensen hebben zich -bepakt en bezakt- gemeld bij Loods 24. Velen bleven dus thuis of doken onder. Een tweede oproep, in augustus, leverde achthonderd joden op en een derde slechts vijfhonderdentwintig.

In september 1942 gingen de Duitsers een stap verder. Uit de joodse Rotterdammers afkomstig uit Duitsland en Oost-Europa, werd een transport samengesteld. Op 8 oktober gingen joodse Rotterdammers tussen 60 en 96 jaar via Loods 24 eerst naar Westerbork om vandaar naar de vernietigingskampen te worden afgevoerd. Een week later alle vrouwen en kinderen van degenen die al weggevoerd waren.

Eind oktober ’42 begonnen de Duitsers de mensen van huis op te halen. Op 26 februari 1943 haalden ze het weeshuis, het bejaardentehuis en het joodse ziekenhuis leeg. Die dag gingen in totaal 269 mensen op transport naar Westerbork. Zieken, bejaarden en baby’s….

Op 22 april 1943 moesten de laatste tientallen joden in Zuid-Holland, waaronder leden van de Joodse Raad bureau Rotterdam, zich in Vught melden.

In Rotterdam waren vanaf dat moment alleen nog Portugese joden en gemengd gehuwden. De Portugese joden moesten in de zomer van 1943 weg .

Routemap ▲